متاورس دیگر فقط یک محیط سهبعدی ساده برای سرگرمی نیست؛ بلکه بستری است که تلاش میکند نسخهای موازی از جهان واقعی بسازد. در این جهان، کاربران نهتنها تصاویر و صداهای فراگیر را تجربه میکنند، بلکه انتظار دارند اشیاء، نیروها و حرکتها نیز همانطور که در واقعیت رفتار میکنند، عمل کنند. برای رسیدن به این سطح از واقعگرایی، نیاز به شبیهسازی فیزیک دقیق وجود دارد.
این شبیهسازی به کمک فناوریهای پیشرفته مانند فیزیک ابری (Cloud Physics) و پردازش موازی (Parallel Processing) ممکن میشود. ترکیب این دو فناوری میتواند میلیاردها محاسبه پیچیده را در لحظه انجام دهد و تجربهای روان و طبیعی در اختیار کاربران بگذارد.
اهمیت شبیهسازی فیزیک در متاورس
- غوطهوری کامل: کاربران تنها زمانی متاورس را واقعی احساس میکنند که قوانین فیزیکی مانند گرانش، برخورد، حرکت مایعات و نورپردازی طبیعی باشند.
- کاربرد فراتر از سرگرمی: از آموزش علوم پایه و پزشکی گرفته تا طراحی صنعتی و شهرسازی، همه نیازمند فیزیک دقیق هستند.
- استانداردسازی جهانی: با رشد متاورس، شرکتها به قوانین فیزیکی یکپارچه نیاز دارند تا تجربه کاربری در همه دنیا یکسان باشد.
فیزیک ابری (Cloud Physics): مغز محاسباتی متاورس
تعریف
فیزیک ابری به معنای اجرای محاسبات سنگین فیزیکی در سرورهای ابری بهجای دستگاه کاربر است. به این ترتیب، حتی کاربران با سختافزار ضعیف هم میتوانند محیطهای فوقپیچیده را تجربه کنند.
ویژگیها
- پردازش مقیاسپذیر: هرچه تعداد کاربران بیشتر شود، سرورها بهطور موازی بار پردازشی را مدیریت میکنند.
- تجربه یکپارچه: همه کاربران یک محیط مشترک را با قوانین فیزیکی دقیق یکسان تجربه میکنند.
- پشتیبانی از مدلهای پیچیده: شبیهسازی آتش، دود، مایعات و حتی واکنشهای شیمیایی.
نمونهها
- NVIDIA Omniverse بستری برای شبیهسازی صنعتی و متاورسی.
- Unity Cloud و Unreal Engine Cloud Services در حال اضافه کردن ماژولهای فیزیک ابری هستند.

پردازش موازی (Parallel Processing): موتور شتابدهنده فیزیک
تعریف
پردازش موازی یعنی تقسیم محاسبات سنگین بین صدها یا هزاران هسته پردازشی (GPU یا حتی شبکهای از رایانهها).
کاربردها
- شبیهسازی سیالات (مایعات، دود، جریان هوا).
- بازسازی برخوردهای چندلایه (مثلاً تصادف خودرو یا فرو ریختن ساختمان).
- رندر آنی محیطهای عظیم با هزاران کاربر همزمان.
فناوریهای نوین
- CUDA و OpenCL برای پردازش GPU.
- پردازش کوانتومی بهعنوان نسل آینده شبیهسازی فیزیک در متاورس.
کاربردهای شبیهسازی فیزیک دقیق در متاورس
- آموزش علمی: آزمایشگاههای مجازی برای فیزیک، شیمی و زیستشناسی با امکان تکرار بینهایت آزمایشها.
- پزشکی: شبیهسازی جراحی، جریان خون و واکنش داروها روی اندامهای سهبعدی.
- صنعت خودرو و هوافضا: تست خودرو یا هواپیما قبل از تولید واقعی با شرایط جوی و فیزیکی مختلف.
- معماری و شهرسازی: طراحی شهرهای هوشمند و مقاومسازی در برابر بلایای طبیعی مثل زلزله.
- بازیها و سرگرمی: تجربههایی که قوانین فیزیکی واقعی باعث افزایش هیجان و طبیعی بودن بازی میشوند.

چالشها و محدودیتها
- تاخیر شبکه (Latency): حتی یک میلیثانیه تأخیر در پردازش فیزیک میتواند تجربه کاربر را خراب کند.
- مصرف انرژی و منابع: پردازشهای موازی به انرژی بالایی نیاز دارند و از نظر پایداری محیطزیست چالشبرانگیز هستند.
- استانداردهای بینالمللی: نبود یک چارچوب مشترک برای قوانین فیزیک در متاورس.
- هزینه توسعه: زیرساختهای لازم برای فیزیک ابری و پردازش موازی بسیار گران هستند.
آینده شبیهسازی فیزیک در متاورس
- 6G و اینترنت فوقپرسرعت: کاهش تأخیر شبکه و پردازش ابری پایدار.
- هوش مصنوعی: بهینهسازی محاسبات فیزیکی و پیشبینی واکنشها در لحظه.
- پردازش کوانتومی: شبیهسازی پدیدههایی که امروز غیرممکن به نظر میرسند.
- همگرایی واقعیت افزوده (AR) و متاورس: ترکیب قوانین فیزیک واقعی و مجازی برای تجربهای یکپارچه.
جمعبندی
متاورس بدون فیزیک دقیق، دنیایی ناقص و مصنوعی خواهد بود. فناوریهایی مانند فیزیک ابری و پردازش موازی زمینهساز ساخت جهانی هستند که از نظر قوانین طبیعی بهقدری دقیق عمل میکند که تفاوتی با واقعیت احساس نشود. آینده متاورس نهتنها به گرافیک یا صدا، بلکه به فیزیک دقیق و تعاملی وابسته است؛ فیزیکی که آموزش، پزشکی، صنعت و حتی زندگی روزمره را دگرگون میکند.
برای مطلع شدن از جدیدترین فناوری های متاورسی، “خانه متاورس ایران” را دنبال کنید.