متاورس در دهه گذشته از یک مفهوم تخیلی به یکی از جدیترین موضوعات فناوری در جهان تبدیل شده است. بسیاری از کشورها و شرکتهای بزرگ دنیا، متاورس را نه تنها آینده سرگرمی و بازی، بلکه بستری برای تجارت، آموزش، ارتباطات اجتماعی و حتی سیاست میدانند. با این حال، توسعه متاورس به زیرساختهای عظیم، نیروی انسانی
متاورس در دهه گذشته از یک مفهوم تخیلی به یکی از جدیترین موضوعات فناوری در جهان تبدیل شده است. بسیاری از کشورها و شرکتهای بزرگ دنیا، متاورس را نه تنها آینده سرگرمی و بازی، بلکه بستری برای تجارت، آموزش، ارتباطات اجتماعی و حتی سیاست میدانند. با این حال، توسعه متاورس به زیرساختهای عظیم، نیروی انسانی متخصص و سرمایهگذاری کلان نیاز دارد. یکی از کلیدواژههای مهم در این زمینه AVGC-XR است؛ عبارتی که مخفف Animation، Visual Effects، Gaming، Comics و Extended Reality است. این حوزه در واقع ستون فقرات دنیای متاورس را تشکیل میدهد و کشورهایی که روی آن سرمایهگذاری میکنند، آینده صنعت دیجیتال را در اختیار خواهند گرفت.
هند به عنوان یکی از پرجمعیتترین کشورهای جهان با بازاری گسترده، فرصت ویژهای برای متاورس دارد. دولت ایالت ماهاراشترا اخیراً طرحی برای ساخت یک پارک رسانهای پیشرفته با محوریت AVGC-XR تصویب کرده است. این پروژه با بودجهای حدود ۳۰۰۰ کرور روپیه (معادل ۳۵۰ میلیون دلار) اجرا میشود و هدف آن توسعه صنایع دیجیتال، جذب سرمایهگذاران جهانی و ایجاد دهها هزار شغل جدید است.
این پارک قرار است میزبان استارتاپها و شرکتهای بینالمللی در زمینه انیمیشن، VFX و گیمینگ باشد و به نوعی «هالیوود دیجیتال» هند لقب بگیرد. دولت هند پیشبینی کرده است که این پروژه میتواند صادرات محتوای دیجیتال هند را به شکل قابل توجهی افزایش دهد. با توجه به رشد سریع اقتصاد دیجیتال در آسیا، این کشور یکی از بازیگران اصلی متاورس آینده خواهد بود.
کره جنوبی یکی از پیشروترین کشورها در فناوریهای دیجیتال است و توسعه متاورس را به بخشی از استراتژی ملی خود تبدیل کرده است. دولت این کشور بیش از ۲ میلیارد دلار سرمایه برای توسعه پلتفرمهای متاورسی اختصاص داده و برنامه دارد تا سال ۲۰۳۰ سهم بزرگی از اقتصاد دیجیتال جهان را به دست آورد.
پایتخت این کشور، سئول، به عنوان اولین شهر جهان یک نسخه متاورسی رسمی از خود را راهاندازی کرده است. شهروندان میتوانند در محیط متاورسی سئول، به خدمات عمومی دسترسی پیدا کنند، مالیات بپردازند یا در جلسات شهری شرکت کنند. علاوه بر آن، دولت کره جنوبی حمایت گستردهای از استارتاپها و استودیوهای بازیسازی کرده و بخش خصوصی نیز سرمایهگذاری عظیمی در این حوزه انجام داده است. این کشور نه تنها در حوزه گیمینگ، بلکه در آموزش، تجارت و سلامت دیجیتال هم از متاورس استفاده میکند.

امارات متحده عربی همواره در زمینه فناوریهای نوین پیشگام بوده و اکنون با «طرح متاورس دوبی» به دنبال تبدیل شدن به پایتخت متاورس خاورمیانه است. این کشور قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ بیش از ۴۰ هزار شغل متاورسی ایجاد کند و هزاران شرکت بینالمللی فعال در این صنعت را جذب کند.
برنامه امارات شامل توسعه زیرساختهای بلاکچین، جذب استارتاپهای جهانی و ایجاد بسترهایی برای تجارت الکترونیک در متاورس است. دوبی به عنوان یکی از قطبهای مالی جهان، در تلاش است تا اقتصاد متاورسی را با بازارهای جهانی پیوند دهد. از همین حالا بسیاری از برندهای بزرگ جهانی در حوزه املاک مجازی و گیمینگ، دفترهای دیجیتال خود را در متاورس دوبی راهاندازی کردهاند.
ایالات متحده با حضور غولهای فناوری مانند Meta، Microsoft، Nvidia، Google و Apple مرکز اصلی توسعه متاورس در جهان است. این شرکتها میلیاردها دلار روی پروژههای مختلف از جمله هدستهای واقعیت مجازی، موتورهای گرافیکی و پلتفرمهای متاورسی سرمایهگذاری کردهاند.
Meta با پروژه Horizon Worlds و ابزار جدید Hyperscape Capture تلاش میکند محیطهای واقعی را به دنیای دیجیتال منتقل کند. مایکروسافت روی توسعه زیرساختهای متاورسی برای کسبوکارها و آموزش تمرکز کرده است. Nvidia نیز با پلتفرم Omniverse ابزارهای قدرتمندی برای طراحی و شبیهسازی دنیای متاورس ارائه کرده است. در کنار این غولها، دهها استارتاپ نوآور آمریکایی در زمینه بلاکچین و GameFi مشغول فعالیت هستند.
اروپا برخلاف آمریکا بیشتر بر قوانین و استانداردها تمرکز دارد تا زیرساختهای متاورس با اصول شفافیت و امنیت همخوانی داشته باشند. کشورهایی مانند آلمان و فرانسه به شدت روی استارتاپهای مرتبط با متاورس سرمایهگذاری میکنند و اتحادیه اروپا در حال تدوین چارچوبهای قانونی برای حفاظت از کاربران در دنیای مجازی است.
همچنین اروپا تلاش میکند متاورس را با پروژههای سبز و پایدار همسو کند. به عنوان مثال، برخی استارتاپهای اروپایی روی توسعه دیتاسنترهای کممصرف برای میزبانی پلتفرمهای متاورسی کار میکنند.
مفهوم AVGC-XR فراتر از یک اصطلاح فنی است. این مجموعه صنایع پایه، در واقع زیرساخت نرمافزاری و محتوایی متاورس را تشکیل میدهد. انیمیشن و VFX برای ساخت دنیاهای مجازی واقعگرایانه حیاتی هستند، گیمینگ موتور محرک تعامل کاربران است، کمیکها بخش فرهنگی و هنری را پوشش میدهند، و واقعیت گسترده (XR) پلی میان دنیای فیزیکی و دیجیتال ایجاد میکند.
سرمایهگذاری در این حوزهها میتواند میلیاردها دلار ارزش اقتصادی ایجاد کند. برای مثال، صنعت گیمینگ جهانی در سال ۲۰۲۵ به بیش از ۳۰۰ میلیارد دلار خواهد رسید و بخش بزرگی از این رشد به متاورس و GameFi اختصاص خواهد داشت.

کشورهایی که زودتر وارد عرصه سرمایهگذاری در AVGC-XR شدهاند، فرصتهای بزرگی در جذب سرمایه، ایجاد شغل و توسعه فناوری به دست آوردهاند. با این حال، چالشهایی مانند حریم خصوصی، امنیت دادهها، مالکیت معنوی و وابستگی به انرژی همچنان پیش روی این صنعت قرار دارند.
اگر این چالشها مدیریت نشوند، میتوانند مانع گسترش متاورس شوند. به همین دلیل، بسیاری از کشورها علاوه بر توسعه فناوری، روی سیاستگذاری و قوانین حمایتی نیز سرمایهگذاری میکنند.
امروز دیگر تردیدی نیست که متاورس آینده اقتصاد و فناوری جهان را شکل خواهد داد. کشورهایی مانند هند، کره جنوبی، امارات، آمریکا و اروپا با سرمایهگذاریهای کلان و سیاستهای روشن، مسیر را برای آیندهای دیجیتال هموار کردهاند. AVGC-XR قلب تپنده این انقلاب دیجیتال است و بدون آن متاورس معنا نخواهد داشت. کشورهایی که در این مسیر پیشگام شوند، رهبران دنیای آینده خواهند بود. ایران نیز اگر بخواهد سهمی در این رقابت جهانی داشته باشد، باید هرچه سریعتر زیرساختهای دیجیتال را تقویت کرده، به استارتاپها میدان بدهد و مسیر ورود به بازار جهانی متاورس را باز کند.
اخبار به روز دنیای متاورس را با “خانه متاورس ایران” دنبال کنید.