شهرها در آینده باید زیرساختها، خدمات و منابع شهری را با دقت بیشتری مدیریت کنند. وقتی مدیران دادههای وسیعی را از حسگرها، دوربینها، شبکهها و تعاملات شهروندان جمعآوری و تحلیل میکنند، میتوانند تصمیمهایی مؤثرتر و بهموقعتر بگیرند.
کلانداده چیست و چه نقشی دارد؟
کلانداده یعنی دادههایی با حجم زیاد، تنوع بالا و سرعت ورود سریع. شهرها وقتی این دادهها را در زمان واقعی یا نزدیک به آن تحلیل میکنند، توانایی دارند:
- مشکلات ترافیکی را پیشبینی کنند و مسیرها را بهینه سازند.
- الگوی مصرف انرژی را بشناسند و مصرف را کم کنند.
- خدمات شهری مانند روشنایی، جمعآوری زباله و حملونقل را مبتنی بر داده بهبود دهند.
- تصمیمهای شهری را براساس شواهد عینی اتخاذ کنند.
پروژهها و پژوهشهای فارسی و بینالمللی
- مقاله «نقش کلان دادههای شهری در شهرهای هوشمند» دانشگاه آزاد نشان میدهد کلاندادهها به مدیران امکان میدهند وضعیت شهری را از نظر مکانی و زمانی تحلیل کنند و شاخصهای زندگی شهری را دقیقتر بسنجند.
- مطالعه «رتبهبندی کلانشهرهای ایران براساس شاخص هوشمندی شهری» شاخصهایی مانند محیط زیست، تحرک و زندگی هوشمند را مورد بررسی قرار داده و هوشمندی شهری را در کلانشهرها سنجیده است.
- در مطالعات بینالمللی، شهر Santander در اسپانیا با نصب حدود ۱۲٬۰۰۰ حسگر موفق شده است روشنایی خیابانها را خودکار کند، سطح آلودگی و سر و صدا را اندازه بگیرد و خدمات عمومی را بر اساس داده واقعی برنامهریزی کند. این کار به کاهش هزینههای برق و بهبود پاسخگویی شهری کمک کرده است.
- مقاله «From Data to Action: Exploring AI and IoT-driven Solutions for Smarter Cities» نشان میدهد وقتی شهرها دادهها را در سه حوزه ترافیک، مصرف انرژی و نگهداری معابر تحلیل میکنند، کیفیت خدمات و پایداری شهر افزایش پیدا میکند.
مزایا و ویژگیهای کلانداده در شهر هوشمند
- مدیران میتوانند مشکلات شهری را پیش از وقوع ببینند و سریع واکنش دهند.
- مصرف انرژی کاهش مییابد و هزینهها برای مردم و شهرداریها کمتر میشود.
- شفافیت مدیریت شهری افزایش مییابد و شهروندان عملکرد مسئولان را دنبال میکنند.
- خدمات شهری دقیقتر و زماندار ارائه میشود.
- کیفیت زندگی شهروندان بهبود مییابد.
چالشها و مواردی که باید توجه شوند
- باید سرورها، شبکه و توان پردازشی مناسب فراهم شود.
- مدیران باید دادهها را ایمن نگه دارند و از حریم خصوصی محافظت کنند.
- استانداردسازی دادهها و روشهای تحلیل کلانداده باید مشخص و دقیق باشد.
- هزینه راهاندازی و نگهداری سیستمهای کلانداده بالا است.
- نیروی انسانی متخصص در تحلیل داده، علوم داده و برنامهریزی شهری ضرورت دارد.
نتیجهگیری
کلانداده میتواند ستون فقرات مدیریت شهری آینده باشد. وقتی مدیران شهری دادههای دقیق، بهروز و کاربردی داشته باشند، خدمات عمومی بهتر ارائه میشوند، تصمیم گیریها مستدلتر انجام میگیرد و کیفیت زندگی مردم ارتقا پیدا میکند. اگر چالشهای فنی، قانونی و اجتماعی را مدیریت کنند، شهرها شکل سبزتر، هوشمندتر و مقاومتری خواهند یافت.
برای مطالعه مقالات فارسی و بینالمللی جدید و پروژههای عملی کلانداده در شهرهای هوشمند به خانه متاورس ایران مراجعه کنید.
خانه متاورس ایران
