بازار عینکهای واقعیت گسترده یا XR که تا همین چند وقت پیش بیشتر بر نوآوری فنی و تجربه کاربری متمرکز بود، حالا وارد مرحلهای حساس شده است. نبرد پتنت میان دو برند فعال این حوزه، یعنی Xreal و Viture، در اروپا نشان میدهد رقابت در XR دیگر فقط فنی نیست و ابعاد حقوقی آن میتواند مسیر کل صنعت را تغییر دهد.
ماجرا از زمانی آغاز شد که شرکت Xreal مدعی شد برخی محصولات Viture از فناوری ثبتشده این شرکت استفاده میکنند. این ادعا به ثبت یک پرونده حقوقی در اروپا انجامید و در نهایت دادگاهی در آلمان رأی اولیهای صادر کرد که میتواند فروش و توزیع برخی محصولات Viture را در این کشور محدود کند. این اتفاق، یکی از اولین پروندههای جدی نقض پتنت در بازار عینکهای XR محسوب میشود.
پتنت مورد بحث به یکی از فناوریهای کلیدی در طراحی و عملکرد عینکهای XR مربوط میشود. اگرچه جزئیات فنی آن بهطور کامل عمومی نشده، اما گزارشها نشان میدهد این پتنت به نحوه نمایش تصویر و تعامل بصری در عینکهای واقعیت گسترده ارتباط دارد. چنین فناوریهایی در قلب تجربه XR قرار دارند و نقض آنها میتواند کل محصول را زیر سؤال ببرد.
در بازار XR، تفاوت اصلی محصولات در همین جزئیات فنی نهفته است. هر پتنت میتواند یک مزیت رقابتی بزرگ ایجاد کند و از همین رو، حفاظت حقوقی از آن برای شرکتها حیاتی است.
دادگاه آلمان بهصورت موقت به نفع Xreal رأی داده و این موضوع میتواند منجر به محدودیت فروش برخی محصولات Viture در بازار اروپا شود. اگر این رأی در مراحل بعدی تأیید شود، نهتنها برای Viture، بلکه برای کل اکوسیستم XR پیام روشنی خواهد داشت: ورود به این بازار بدون بررسی دقیق پتنتها، ریسک بزرگی است.
شرکت Viture اتهامها را رد کرده و اعلام کرده پتنت مورد نظر همچنان در مرحله اعتراض قرار دارد. این شرکت معتقد است فناوریهای بهکاررفته در محصولاتش مستقل توسعه یافتهاند و تلاش خواهد کرد از مسیر حقوقی این محدودیتها را رفع کند. این تقابل نشان میدهد نبرد پتنتها در XR احتمالاً طولانی و پیچیده خواهد بود.
این نبرد حقوقی میتواند به یک نقطه عطف در صنعت عینکهای XR تبدیل شود. تا امروز، بسیاری از شرکتها با سرعت بالا وارد این بازار شدهاند، اما این پرونده نشان میدهد عصر رشد بدون چالش حقوقی به پایان رسیده است. از این پس، مالکیت فکری نقش پررنگتری در تعیین برندگان و بازندگان بازار XR خواهد داشت.

نبردهای پتنت همیشه دو روی سکه دارند. از یک سو، میتوانند مانع کپیبرداری و بینظمی شوند و از سوی دیگر، ممکن است سرعت نوآوری را کاهش دهند. اگر شرکتها بیش از حد درگیر دعواهای حقوقی شوند، تمرکز از توسعه تجربههای جدید XR برداشته خواهد شد. نتیجه این تعادل، آینده بازار را مشخص میکند.
عینکهای XR یکی از مهمترین دروازههای ورود به متاورس هستند. محدود شدن عرضه یا افزایش هزینه تولید این محصولات، میتواند رشد متاورس و گیمینگ متاورسی را تحت تأثیر قرار دهد. اگر بازار XR با موانع حقوقی جدی روبهرو شود، توسعه تجربههای فراگیر در متاورس نیز کندتر خواهد شد.
با توجه به رشد سریع بازار XR و ورود بازیگران جدید، احتمال افزایش پروندههای مشابه بسیار بالاست. شرکتها برای حفظ جایگاه خود ناچارند از داراییهای فکریشان دفاع کنند. این موضوع میتواند XR را به یکی از پرتنشترین حوزهها از نظر حقوق مالکیت فکری تبدیل کند.
نتیجه نهایی این پرونده هنوز مشخص نیست، اما هر نتیجهای که رقم بخورد، بر استراتژی هر دو شرکت اثر خواهد گذاشت. پیروزی Xreal میتواند موقعیت آن را در اروپا تقویت کند و شکست Viture، این شرکت را به بازطراحی یا مذاکره برای لایسنس فناوری وادار کند.
نبرد پتنت میان Xreal و Viture نشان میدهد بازار عینکهای XR وارد مرحلهای جدیتر و حرفهایتر شده است. رقابت دیگر فقط بر سر طراحی و تجربه کاربری نیست، بلکه مالکیت فکری به عامل تعیینکننده تبدیل شده است. این پرونده میتواند مسیر آینده XR، متاورس و گیمینگ متاورسی را برای سالهای پیشرو شکل دهد.
برای مطالعه مقالات بیشتر به سایت خانه متاورس ایران سر بزنید.