اتحادیه اروپا متا و تیک‌تاک را به نقض قوانین شفافیت متهم کرد؛ جریمه‌های میلیاردی در انتظار؟

در تاریخ ۲۴ اکتبر ۲۰۲۵، کمیسیون اروپا اعلام کرد که شرکت‌های Meta Platforms (مالک فیس‌بوک و اینستاگرام) و TikTok احتمالاً با نقض قوانین شفافیت تحت قانون خدمات دیجیتال اتحادیه اروپا (DSA)، با جریمه‌هایی تا سقف ۶٪ از درآمد سالانه جهانی خود روبه‌رو خواهند شد.

جزئیات تخلفات

• استفاده از الگوهای تاریک (Dark Patterns): کمیسیون اروپا متا را به استفاده از طراحی‌های پیچیده و گیج‌کننده در رابط کاربری متهم کرده است که کاربران را از گزارش محتوای غیرقانونی مانند سوءاستفاده جنسی از کودکان و محتوای تروریستی بازمی‌دارد. این طراحی‌ها به‌گونه‌ای است که فرآیند گزارش‌دهی را دشوار می‌سازد و ممکن است کاربران را از انجام این کار منصرف کند.

• محدودیت دسترسی محققان: هر دو شرکت به محدود کردن دسترسی محققان به داده‌های عمومی متهم شده‌اند. این اقدام مانع از بررسی تأثیرات پلتفرم‌ها بر سلامت عمومی و ایمنی آنلاین می‌شود و با الزامات شفافیت تبلیغات دیجیتال که دسترسی محققان به داده‌ها را برای نظارت عمومی ضروری می‌داند، در تضاد است.

واکنش شرکت‌ها

• متا: سخنگوی متا این اتهامات را رد کرده و اعلام کرده است که این شرکت تغییراتی را برای هم‌راستایی با استانداردهای DSA اعمال کرده است. با این حال، کمیسیون اروپا همچنان به بررسی‌های خود ادامه می‌دهد.

• تیک‌تاک: تیک‌تاک نیز به این اتهامات واکنش نشان داده و اعلام کرده است که ممکن است قوانین شفافیت DSA با مقررات سخت‌گیرانه حفاظت از داده‌های اتحادیه اروپا (GDPR) در تضاد باشد. این شرکت از مقامات خواسته است تا راه‌حل‌هایی برای هم‌راستایی این دو مقررات ارائه دهند.

پیامدهای احتمالی

اگر کمیسیون اروپا تخلفات را تأیید کند، متا و تیک‌تاک ممکن است با جریمه‌هایی تا سقف ۶٪ از درآمد سالانه جهانی خود روبه‌رو شوند. این جریمه‌ها می‌تواند به میلیاردها دلار برسد و فشار بیشتری بر این شرکت‌ها برای رعایت قوانین شفافیت و مسئولیت‌پذیری در قبال کاربران وارد کند.

 اهمیت این پرونده

این پرونده بخشی از تلاش‌های گسترده‌تر اتحادیه اروپا برای تنظیم رفتار غول‌های فناوری و ایجاد محیطی ایمن‌تر و مسئولانه‌تر در فضای آنلاین است. کمیسیون اروپا تأکید کرده است که شفافیت در تبلیغات دیجیتال و دسترسی به داده‌ها برای نظارت عمومی، بخش‌های حیاتی از اعتماد کاربران به پلتفرم‌ها هستند و نقض آن می‌تواند پیامدهای سنگینی برای کسب‌وکارهای آنلاین داشته باشد.