شبکه عصبی هوش مصنوعی

چرا غول‌های فناوری از متاورس فاصله می‌گیرند و به سمت هوش مصنوعی می‌روند؟

در سال‌های اخیر، متاورس یکی از بزرگ‌ترین ترندهای جهان فناوری بود؛ اما با انفجار هوش مصنوعی مولد، بسیاری از شرکت‌های بزرگ اکنون اولویت‌های خود را تغییر داده‌اند. کاهش بودجه‌های بخشی از پروژه‌های متاورسی، توقف برخی محصولات و انتقال منابع انسانی به واحدهای AI، نشان می‌دهد که مسیر تحول صنعت فناوری دچار چرخش مهمی شده است. این گزارش تحلیلی بررسی می‌کند که چرا غول‌های فناوری در حال فاصله گرفتن از متاورس و حرکت به سمت هوش مصنوعی هستند.

اندازه متن

متاورس؛ رویای بزرگ که هنوز زیرساخت‌هایش کامل نشده است

زمانی که شرکت‌های بزرگ فناوری در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ متاورس را آینده اینترنت می‌دانستند، تصور می‌شد که جهان دیجیتال مشترک و همیشه‌فعال بخش بعدی تحول خواهد بود.
اما این چشم‌انداز با چالشی بزرگ مواجه شد: نبود زیرساخت کافی.

مشکلات اصلی که سرعت رشد متاورس را کم کرد

  • کمبود هدست‌های مقرون‌به‌صرفه و قدرتمند

  • نبود استاندارد مشترک بین پلتفرم‌ها

  • عدم پذیرش گسترده از سوی کاربران

  • هزینه‌بر بودن توسعه جهان‌های سه‌بعدی و سرویس‌های متاورسی

  • نیاز شدید به پردازش ابری و شبکه‌های پرسرعت

این چالش‌ها باعث شد متاورس از مسیر «رشد فوری» فاصله بگیرد و به یک «چشم‌انداز میان‌مدت» تبدیل شود.


انفجار هوش مصنوعی؛ دلیل اصلی تغییر مسیر شرکت‌های بزرگ

در اواخر ۲۰۲۲، با معرفی ChatGPT، مسیر صنعت فناوری به طور کامل تغییر کرد.
شرکت‌هایی مثل Meta، Google، Amazon و Microsoft فهمیدند که AI اکنون هم تقاضا دارد، هم درآمد فوری ایجاد می‌کند و هم زیرساخت‌های لازم را دارد.

چرا شرکت‌ها سرمایه را از متاورس به سمت AI منتقل کردند؟

  1. بازار بزرگ‌تر و سریع‌تر
    بازار هوش مصنوعی مولد در حال حاضر چند صد میلیارد دلار ارزش دارد و هر سال رشد نمایی دارد.

  2. درآمد واقعی و فوری
    ابزارهای هوش مصنوعی در:

    • تبلیغات

    • ابزارهای تولید محتوا

    • سرویس‌های سازمانی

    • جستجو

    • آموزش
      درآمد بالایی ایجاد می‌کنند.

  3. هزینه کمتر برای توسعه نسبت به متاورس
    توسعه جهان‌های سه‌بعدی، رندرینگ و سخت‌افزار بسیار گران‌تر از توسعه مدل‌های هوش مصنوعی است.

  4. رقابت شدید جهانی
    شرکت‌ها احساس می‌کنند اگر همین امروز روی AI تمرکز نکنند، از رقابت حذف می‌شوند.


نمونه‌هایی از کنار گذاشتن یا کاهش بودجه بخش متاورس توسط شرکت‌ها

Meta؛ بزرگ‌ترین تغییر استراتژیک

  • کاهش بودجه Reality Labs در سال ۲۰۲۵

  • تأخیر در عرضه برخی هدست‌های جدید

  • انتقال بخشی از تیم‌ها به پروژه‌های AI
    متا اعلام کرده که «تمرکز اصلی شرکت در سال‌های آینده، هوش مصنوعی است.»

Microsoft؛ کاهش تیم متاورس سازمانی

  • انحلال بخشی از تیم Industrial Metaverse

  • تمرکز روی Copilot و Azure AI
    مایکروسافت اکنون بیش از هر زمان دیگری روی AI در محصولات خود سرمایه‌گذاری می‌کند.

Google؛ توقف برخی پروژه‌های AR

گوگل با وجود سرمایه‌گذاری‌های سنگین اولیه، چندین پروژه هدست و AR را متوقف یا ادغام کرده است و تمرکز خود را روی مدل‌های Gemini و جستجوی مبتنی بر AI گذاشته است.

اتاق جلسه آینده‌نگر


آیا این پایان متاورس است؟ پاسخ: نه، فقط اولویت‌ها تغییر کرده

متاورس نمرده؛ بلکه به مرحله «بلوغ و بازنگری» رسیده است.

چرا متاورس دوباره بازخواهد گشت؟

  • پیشرفت هدست‌های سبک‌تر و ارزان‌تر

  • گسترش شبکه‌های 5G و 6G

  • ترکیب AR/VR با هوش مصنوعی

  • نیاز صنایع به Digital Twin

  • تحول در بخش‌هایی مثل خودرو، تولید، آموزش و سلامت

متاورس همچنان یک آینده قطعی است، اما به جای «تبلیغ‌های عظیم»، اکنون مسیرش منطقی‌تر و کندتر شده است.


نقش هوش مصنوعی در احیای متاورس

اتفاقاً هوش مصنوعی می‌تواند موتور اصلی نسل بعدی متاورس باشد:

چگونه؟

  • ساخت خودکار جهان‌های سه‌بعدی

  • خلق آواتارهای هوشمند و شخصیت‌های تعاملی

  • تولید محتوای متاورسی با سرعت بالا

  • شبیه‌سازی واقعیت با Digital Twin

  • شخصی‌سازی تجربه‌ها برای هر کاربر

هوش مصنوعی نه رقیب، بلکه تقویت‌کننده متاورس است.


جمع‌بندی نهایی

حرکت غول‌های فناوری از متاورس به سمت هوش مصنوعی نشان می‌دهد که صنعت تکنولوژی وارد دوره جدیدی شده است؛ دوره‌ای که درخواست‌ها، درآمد و زیرساخت‌های هوش مصنوعی، آن را به اولویت اول تبدیل کرده است.
اما متاورس همچنان یک چشم‌انداز قابل‌اتکا برای آینده است و با ظهور AI، احتمالاً نسخه‌ای کامل‌تر، هوشمندتر و کارآمدتر از آن بازخواهد گشت.

برای مطالعه مقالات بیشتر به سایت خانه متاورس ایران سر بزنید.

دنبال اخبار بیشتر باشید…

نویسنده آیلار شعبانی
درباره نویسنده آیلار شعبانی