شهر فیلادلفیا در ایالات متحده، به عنوان یکی از قدیمیترین و تأثیرگذارترین شهرهای سیاسی-اداری آمریکا، بهتازگی یک کمیته تخصصی برای سیاستگذاری رسمی استفاده از هوش مصنوعی (AI) در ادارات و خدمات عمومی راهاندازی کرده است. این خبر توسط رسانه معتبر Axios منتشر شده و توجه تحلیلگران حوزه دولت دیجیتال و حکمرانی هوشمند را بهطور جدی به خود جلب کرده است.
در سالهای اخیر، بسیاری از شهرها شروع به استفاده از هوش مصنوعی کردهاند، اما اکثر آنها هنوز فاقد چارچوب رسمی و شفاف حکمرانی بر آن هستند. تفاوت فیلادلفیا این است که:
استفاده از AI را وارد ساختار سیاستگذاری رسمی کرده
فقط «فناوری» را فعال نمیکند؛ بلکه «قدرت» را مدیریت میکند
به جای پیروی منفعل از تکنولوژی، پیشدستانه بر آن قانونگذاری میکند
این کمیته قرار است قوانین اخلاقی، امنیتی و حقوقی برای استفاده کارمندان شهرداری از ابزارهای هوش مصنوعی را تدوین کند تا از خطراتی مانند دادهربایی، تبعیض الگوریتمی، تصمیمگیری ناعادلانه و نقص حریم خصوصی جلوگیری شود.

بر اساس گزارش Axios، اعضای این کمیته ترکیبی از:
حقوقدانان حوزه هوش مصنوعی و حریم خصوصی
متخصصان دیتا و حکمرانی دیجیتال
نمایندگان جامعه مدنی و عدالت تکنولوژیک
و حتی شهروندان بهعنوان ناظر بر شفافیت
هستند. این موضوع نشان میدهد که فیلادلفیا فقط به «تسریع دولت دیجیتال» فکر نمیکند، بلکه به دولت قابل اعتماد و پاسخگو در عصر الگوریتمها میاندیشد.
آنچه در فیلادلفیا اتفاق افتاد یک تغییر فلسفی مهم است:
هوش مصنوعی دیگر فقط یک ابزار هوشمندسازی نیست یک عنصر حاکمیتی است.
از این پس، شهرهایی که میخواهند واقعاً هوشمند شوند، باید نهتنها دیتا و تکنولوژی را مدیریت کنند، بلکه قدرت الگوریتمی و اثرات اجتماعی AI را نیز تحت نظارت ساختاری قرار دهند.
این همان مدلی است که به آن حکمرانی الگوریتمی (Algorithmic Governance) گفته میشود مرحله بعدی تکامل دولت دیجیتال.
حرکت فیلادلفیا نشان میدهد که جهان وارد مرحلهای شده که در آن فناوری باید پیش از اجرا، سیاستگذاری شود. شهر هوشمندی موفقتر خواهد بود که نه فقط از AI استفاده میکند، بلکه برای آن چارچوب، اخلاق و مسئولیت قانونی تعریف میکند.
این تحول میتواند برای شهرداریها و قانونگذاران ایرانی نیز بسیار الهامبخش باشد مخصوصاً اگر بخواهند از «مصرفکننده فناوری» به «حاکم و تنظیمگر فناوری» تبدیل شوند.
برای مطالعه مقالات بیشتر به سایت خانه متاورس ایران سر بزنید.