روندهای رسانه دیجیتال در ۲۰۲۵، پلتفرم‌های اجتماعی قدرت اول شدند

روندهای رسانه دیجیتال در ۲۰۲۵، پلتفرم‌های اجتماعی قدرت اول شدند

بر اساس گزارش جدید منتشرشده در سایت اقتصاد دیجیتال با عنوان «روندهای رسانه دیجیتال در سال ۲۰۲۵»، پلتفرم‌های اجتماعی به نیروی غالب در حوزه رسانه و سرگرمی تبدیل شده‌اند و سهم محتوای تولیدشده توسط کاربران، ویدئوهای کوتاه و اقتصاد سازندگان محتوا در مصرف رسانه‌ای کاربران به‌طور چشمگیر افزایش یافته است.

اندازه متن

در قرن بیست‌ویکم، رسانه‌های دیجیتال با سرعتی فزاینده در حال تحول اند. از انتشار سریع محتوا تا تعامل زنده کاربران، پلتفرم‌های اجتماعی نقش میدانی را ایفا کرده‌اند که پیش‌تر در اختیار رسانه‌های سنتی بود. گزارش‌هایی چون Deloitte درباره «روندهای رسانه دیجیتال ۲۰۲۵» عنوان می‌کنند که امسال، پلتفرم‌های اجتماعی در بازار رسانه نه فقط بازیگر ثانویه بلکه نقش اصلی را به‌دست آورده‌اند.

از سوی دیگر، داده‌های جهانی نشان می‌دهد که بیش از ۶۰ درصد جمعیت جهان از رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند. 

در ایران نیز که بازار رسانه‌های دیجیتال سرعت گرفته است، این موضوع فرصتی جدی و هم هشدار محسوب می‌شود؛ چرا که مدل‌های مصرف و تولید محتوا در حال تغییر هستند.


۱. چرا پلتفرم‌های اجتماعی به رسانه اول تبدیل شدند؟

گزارش Deloitte می‌گوید: «سال ۲۰۲۵ سالی است که پلتفرم‌های اجتماعی، تولیدکنندگان محتوا و محتوای تولیدشده توسط کاربر (UGC) تبدیل به مرکز ثقل رسانه و سرگرمی شده‌اند». 
به‌طور ویژه، مطالعه جهانی DataReportal نشان می‌دهد که در ژانویه ۲۰۲۵، تنها در کشور پاکستان ۶۶٫۹ میلیون هویت کاربری فعال در رسانه‌های اجتماعی وجود داشته که معادل ۲۶٫۴ درصد جمعیت آن کشور است. 
علاوه بر این، دلایلی چون تصویری شدن محتوا به‌ویژه ویدئوهای کوتاه، رشد زیرساخت موبایلی و سرعت اینترنت، و افزایش قدرت عقلانیت توصیه‌کننده‌های الگوریتمی باعث شده‌اند مصرف رسانه‌ای از قالب‌های سنتی به سمت «فیدهای بی‌پایان»، «استریم زنده» و «تعامل لحظه‌ای» حرکت کند. 

۲. شاخص‌های کلیدی و آمار جهانی

  • گزارش DataReportal نشان داده است که «نرخ نفوذ رسانه‌های اجتماعی» در بسیاری از کشورها به بیش از ۶۰ درصد رسیده است. 

  • در پاکستان، همان‌طور که گفته شد، سهم کاربران رسانه‌های اجتماعی حدود ۴۶٫۳ درصد از جمعیت ۱۸ سال به بالا است. 

  • Hootsuite نیز گزارش کرده است که در سال ۲۰۲۵، مصرف‌کنندگان در حال آزمایش فرمت‌های جدید محتوا، افزایش استفاده از هوش مصنوعی در تولید محتوا و حضور فعال‌تر برندها در فضاهای اجتماعی هستند. 

  • به گفته Guardian، برای نخستین بار در سال ۲۰۲۵، درآمد تبلیغات تولیدشده توسط سازندگان محتوا در رسانه‌های اجتماعی از رسانه‌های سنتی پیشی خواهد گرفت. 


۳. تحقق در ایران: فرصت‌ها و چالش‌ها

فرصت‌ها

  • رسانه‌های ایرانی می‌توانند با تولید محتوای کوتاه، تعاملی و متناسب با نسل جدید، سهم بیشتری از مصرف مخاطب را کسب کنند.

  • برندها و کسب‌وکارها می‌توانند با استفاده از تحلیل داده و شنیدن اجتماعی (social listening) رفتار مخاطب را بهتر بفهمند و استراتژی تبلیغاتی خود را هوشمندتر کنند.

چالش‌ها

  • ضعف در دسترسی به داده‌های دقیق، تحلیل هوش مصنوعی و زیرساخت فناوری ممکن است مانعی باشد.

  • رسانه‌های سنتی به‌ویژه تلویزیون و مطبوعات در انتقال به فضای دیجیتال و حفظ برند خود مواجه با مقاومت و هزینه‌اند.

  • مسئله اعتماد و نظارت بر محتوا نیز همچنان مطرح است؛ رسانه‌های اجتماعی با چالشی مثل «اطلاعات نادرست» و «حباب‌سازی اجتماعی» رو به‌رو هستند. 

۴. آنچه باید در نظر گرفت

برای فعالان رسانه، بازاریابی و فناوری در ایران، توجه به موارد زیر ضروری است:

  • تولید محتوا برای موبایل و فرمت‌های کوتاه را در اولویت قرار دهید؛ چرا که کاربرانِ امروز بیشتر با گوشی هوشمند و زمان محدود سراغ محتوا می‌روند.

  • از ابزارهای تحلیل شبکه‌های اجتماعی برای شنیدن صدای مخاطب و درک روندها بهره ببرید.

  • همکاری با سازندگان محتوا (Creator Economy) را جدی بگیرید؛ آنان نقش مهمی در شکل‌دهی به فرهنگ مصرف رسانه‌ای دارند.

  • مطمئن شوید که فناوری، داده و زیرساخت شما آماده‌اند تا با سرعت تغییر کنند و نه عقب‌تر باقی بمانند.


نتیجه‌گیری

گزارش «روندهای رسانه دیجیتال در سال ۲۰۲۵» به وضوح نشان می‌دهد که پلتفرم‌های اجتماعی بیش از هر زمان دیگری جایگاه رسانه‌های سنتی را به چالش کشیده‌اند. برای ایران، این تحول هم فرصتی بزرگ است و هم آینه‌ای از تهدید: اگر بتوانیم سریع، هوشمند و با نوآوری حرکت کنیم، می‌توانیم از موج جدید رسانه‌ای بهره بگیریم؛ وگرنه ممکن است بازار سریع‌تر از ما تغییر کند.

در نهایت، دنیای رسانه دیجیتال امروز، دیگر صرفاً «پخش» نیست، بلکه «تعامل»، «خلاقیت» و «هم‌سازی مخاطب» است. آنچه از دست دهد، نه فقط سهم بازار، که امکان تأثیرگذاری بر فرهنگ، برند و اقتصاد آینده است.

برای مطالعه مقالات بیشتر به سایت خانه متاورس ایران سر بزنید.

دنبال اخبار بیشتر باشید…

نویسنده فرانک فاطمی
درباره نویسنده فرانک فاطمی