ورود به دوران ۶G، تجربه متاورسی را از یک محیط آزمایشی به بستری واقعی برای تجارت، آموزش و تعاملات اجتماعی تبدیل میکند. اما هرچه این فضا گستردهتر میشود، تهدیدهای امنیتی نیز پیچیدهتر و جدیتر خواهند شد. این مقاله به بررسی مهمترین چالشهای امنیتی متاورس در عصر ۶G میپردازد؛ از سرقت هویت گرفته تا حملات مبتنی بر هوش مصنوعی، و اینکه چرا زیرساختهای فعلی برای مقابله با این تهدیدها کافی نیست.
متاورس در سالهای اخیر مسیر تکامل شگفتانگیزی را پشت سر گذاشته است. در حالی که تا چند سال پیش تنها یک مفهوم آزمایشی بود، امروز به یکی از اصلیترین محورهای توسعه فناوری تبدیل شده است. ظهور شبکههای ۶G با سرعتهایی فراتر از ۱ ترابیتبرثانیه، تأخیرهای فوقکم و امکان انتقال حجم عظیمی از داده، این فضا را متحول خواهد کرد. اما همانطور که فرصتها رشد میکنند، تهدیدها نیز افزایش مییابند. امنیت متاورس اکنون در نقطه عطفی کلیدی قرار دارد و شکست در مدیریت این دوره میتواند آینده این فضا را تحت تأثیر قرار دهد.
۶G امکان رندر و پردازش محیطهای کاملاً سهبعدی را بهصورت لحظهای فراهم میکند. این قابلیت برای متاورس ایدهآل است، اما حجم بالای دادههای بیدرنگ باعث میشود حملات سایبری بتوانند با سرعت بیشتری عمل کنند.
برای مثال، در یک محیط تعاملی سهبعدی، هکرها میتوانند رفتار کاربران را در لحظه تحلیل کرده و با استفاده از الگوریتمهای یادگیری ماشین، هویت دیجیتال آنها را جعل کنند. در چنین فضایی حتی یک خطای کوچک در پروتکلهای امنیتی میتواند نتایج خطرناکی داشته باشد.

هویت دیجیتال در متاورس چیزی فراتر از نام کاربری است. کاربران با آواتارهای خود تعامل میکنند، داراییهای دیجیتالی دارند، خرید انجام میدهند و حتی در محیطهای کاری یا آموزشی شرکت میکنند. هرگونه سوءاستفاده از هویت در این فضا میتواند منجر به:
سرقت داراییهای دیجیتال
جعل هویت در جلسات کاری
دسترسی غیرمجاز به اطلاعات محرمانه
خرابکاری در محیطهای عمومی یا خصوصی
راهکارهای هویت خودحاکم (SSI)، بیومتریکهای چندعاملی و رمزنگاری پیشرفته از مهمترین ابزارهای مقابله با این چالش هستند، اما پیادهسازی آنها در یک بستر جهانی مانند متاورس همچنان نیازمند استانداردسازی و زیرساخت مشترک است.
در محیطهای متاورسی، اطلاعاتی که از کاربران جمعآوری میشود بسیار فراتر از اطلاعات فضای وب است. این دادهها شامل:
حرکت چشم
حالت چهره
سرعت واکنش
الگوهای رفتاری
تعاملات اجتماعی
در مجموع، این دادهها میتوانند «اثر انگشت رفتاری» هر فرد را بسازند که بسیار ارزشمند و البته حساس است. ورود ۶G که پهنای باند عظیمی را فراهم میکند، به شرکتها امکان میدهد دادههای بیشتری را بدون تأخیر جمعآوری کنند؛ موضوعی که نگرانی در مورد حریم خصوصی را افزایش میدهد.
در متاورسهای نسل جدید، تقریباً تمام پردازشها تحت نظارت هوش مصنوعی انجام میشود. اما همانطور که هوش مصنوعی به کمک ما میآید، مهاجمان نیز از آن استفاده میکنند.
حملات مبتنی بر هوش مصنوعی میتوانند شامل موارد زیر باشند:
Deepfake آواتارها: بازسازی دقیق آواتار یک فرد با تقلید صدا و رفتار
حملات خودکار رفتاری: تقلید الگوریتمی از الگوهای حرکت کاربر برای دسترسی غیرمجاز
تشخیص نقاط ضعف امنیتی در لحظه توسط سیستمهای یادگیرنده
چنین حملاتی به دلیل سرعت بسیار بالا در فضای ۶G میتوانند حتی پیش از شناسایی، خسارت قابلتوجهی ایجاد کنند.

با گسترش اقتصاد متاورسی-از NFTها تا داراییهای قابلانتقال بین جهانهای مختلف-امنیت اقتصادی اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
در صورت حمله یا نقص امنیتی، هکرها میتوانند:
داراییهای دیجیتال را منتقل یا نابود کنند
بازارهای متاورسی را دستکاری کنند
قراردادهای هوشمند را هدف قرار دهند
تراکنشها را در سرعت بالا با سوءاستفاده از پهنای باند ۶G ارسال کنند
این اتفاقها میتوانند کل اکوسیستم اقتصادی متاورس را بیثبات کنند.
یکی از اصلیترین چالشها، نبود یک استاندارد جهانی برای امنیت متاورسی است. شرکتها با پروتکلهای متفاوتی کار میکنند و همین عدم هماهنگی، سطح حمله را گستردهتر میکند.
سازمانهایی مانند IEEE، ITU و گروههای صنعتی بزرگ در حال کار روی استانداردسازی پروتکلهای امنیتی متاورس هستند، اما هنوز تا یکپارچگی کامل راه زیادی باقی مانده است.
برای ایجاد یک متاورس ایمن، باید چند رویکرد کلیدی دنبال شود:
استفاده از رمزنگاری مقیاسپذیر متناسب با سرعت ۶G
توسعه هویتهای خودحاکم و حذف وابستگی به سیستمهای متمرکز
ایجاد فایروالهای رفتاری مبتنی بر هوش مصنوعی
اعمال استانداردهای جهانی برای مدیریت داده
آموزش کاربران برای مدیریت داراییها و هویت دیجیتال
با اجرای این راهکارها، متاورس میتواند بدون کاهش کیفیت تجربه، امنیت را نیز در سطح بالا حفظ کند.
برای مطالعه مقالات بیشتر به سایت خانه متاورس ایران سر بزنید.