متاورس سالها با هدستهای واقعیت مجازی تعریف میشد، اما امروز این تصویر در حال تغییر است. ظهور تجربههای سهبعدی مرورگرمحور نشان میدهد کاربران میتوانند بدون هدست و تنها با یک لینک وارد جهانهای ۳D شوند. این تحول، آینده متاورس را به وب نزدیکتر از همیشه کرده است.
در موج نخست متاورس، تمرکز اصلی روی غوطهوری کامل و تجربههای عمیق واقعیت مجازی بود. اگرچه این مدل از نظر فنی چشمگیر بود، اما برای کاربران عمومی چالشهای زیادی ایجاد کرد. هزینه بالای هدستها، نیاز به سختافزار قدرتمند، محدودیت فیزیکی و پیچیدگی استفاده باعث شد متاورس هدستمحور به یک تجربه خاص برای گروهی محدود تبدیل شود. این شکاف میان وعده متاورس و استفاده روزمره کاربران، زمینهساز ظهور رویکردهای جایگزین شد.
متاورس مرورگرمحور به تجربههایی گفته میشود که بدون نصب اپلیکیشن یا استفاده از هدست، مستقیماً در مرورگر اجرا میشوند. این نوع متاورس معمولاً بر پایه فناوریهایی مانند WebXR، WebGL و موتورهای سهبعدی سبک ساخته میشود. کاربر میتواند با موبایل یا دسکتاپ وارد فضای سهبعدی شود، حرکت کند و با دیگران تعامل داشته باشد، بدون آنکه وارد اکوسیستم بسته یا سختافزارمحور شود.
WebXR بهعنوان یک استاندارد وب، نقش کلیدی در جدا کردن متاورس از هدست ایفا میکند. این فناوری امکان اجرای تجربههای XR را در مرورگر فراهم میکند و بسته به دستگاه کاربر، سطح غوطهوری را تغییر میدهد. WebXR باعث شده متاورس بهجای یک مقصد خاص، به یک قابلیت درون وب تبدیل شود. همین ویژگی میتواند پذیرش عمومی متاورس را بهطور چشمگیری افزایش دهد.
کاربر برای ورود به متاورس مرورگرمحور نیازی به آموزش یا تجهیزات خاص ندارد. کلیک روی یک لینک کافی است. این سادگی، متاورس را از یک فناوری نمایشی به یک ابزار ارتباطی و محتوایی تبدیل میکند.

پس از تعدیل انتظارات از متاورس، بسیاری از شرکتها بهدنبال مدلهایی کمهزینهتر و کاربردیتر هستند. متاورس مرورگرمحور هزینه توسعه و نگهداری کمتری دارد و مخاطبان بیشتری را پوشش میدهد. برای برندها، رسانهها و پلتفرمهای فرهنگی، این مدل فرصتی است تا بدون ریسک بالا وارد فضای سهبعدی شوند و تجربهای تعاملی ارائه دهند.
یکی از مهمترین مزایای متاورس مرورگرمحور، تمرکز آن بر تعامل اجتماعی است. کاربران میتوانند بدون احساس جدایی از دنیای واقعی، وارد یک فضای دیجیتال مشترک شوند. این نوع متاورس بیشتر شبیه یک شبکه اجتماعی سهبعدی است تا یک بازی یا شبیهساز پیچیده. همین ویژگی باعث میشود کاربران مدت بیشتری در فضا بمانند و تعامل طبیعیتری برقرار کنند.
متاورس بدون هدست قرار نیست واقعیت مجازی را حذف کند. بلکه میتواند نقش دروازه ورود را ایفا کند. کاربران ابتدا از طریق مرورگر با متاورس آشنا میشوند و در صورت علاقه، به تجربههای عمیقتر VR مهاجرت میکنند. این مدل تدریجی، برخلاف رویکردهای قبلی، با رفتار واقعی کاربران همخوانی بیشتری دارد.
در آینده، متاورس احتمالاً ترکیبی از تجربههای مرورگرمحور و هدستمحور خواهد بود. هرکدام بسته به نیاز کاربر و نوع محتوا، نقش متفاوتی ایفا میکنند.
اگر روند فعلی ادامه پیدا کند، متاورس بیش از پیش با وب ادغام میشود. جهانهای ۳D بهجای فضاهای جداگانه، به لایهای تعاملی روی وب تبدیل خواهند شد. آموزش، رسانه، رویدادهای آنلاین و حتی تجارت دیجیتال میتوانند از این فضاها بهره ببرند. متاورس در این مسیر، از یک رؤیای دوردست به یک ابزار روزمره تبدیل میشود.
متاورس در مرورگر نشان میدهد آینده این فناوری الزاماً به هدست وابسته نیست. با ظهور WebXR و تجربههای سهبعدی سبک، کاربران میتوانند بدون مانع وارد جهانهای ۳D شوند. این تغییر مسیر، متاورس را به وب نزدیکتر، اجتماعیتر و کاربردیتر میکند و شانس پذیرش عمومی آن را افزایش میدهد.
برای مطالعه مقالات بیشتر به سایت خانه متاورس ایران سر بزنید.