لیکویید شدن بزرگ رمزارزها؛ جمعه سیاه کریپتو

اندازه متن

جمعه سیاه کریپتو در اکتبر ۲۰۲۵

در آغاز ماه اکتبر ۲۰۲۵، بازار رمزارزها با شدیدترین نوسان چند سال اخیر روبه‌رو شد. طبق گزارش‌های CoinDesk و ChainUp، بیش از ۱۹ میلیارد دلار پوزیشن اهرمی تنها طی چند ساعت نابود شد. رسانه‌ها این رویداد را با نام «جمعه سیاه کریپتو» توصیف کردند.

آغاز بحران

لیکویید شدن (Liquidation) زمانی رخ می‌دهد که ارزش دارایی معامله‌گر از سطح مشخصی پایین‌تر برود و صرافی، پوزیشن او را به‌صورت خودکار ببندد. در این حادثه، سقوط پیاپی قیمت بیت‌کوین، اتریوم و سایر رمزارزهای بزرگ باعث شد زنجیره‌ای از لیکوییدیشن‌ها در صرافی‌هایی مانند Binance، OKX و Bybit فعال شود.

نقش معامله‌گران بومی کریپتو

بر پایه‌ی تحلیل CoinDesk، بیشتر این اتفاق‌ها از سوی کاربران بومی بازار کریپتو رخ داده است، نه سرمایه‌گذاران نهادی. بسیاری از این معامله‌گران با استفاده از اهرم‌های بالا در بازار مشتقات فعالیت می‌کردند. نتیجه، از بین رفتن سریع سرمایه و تشدید نوسان‌ها بود. این رویداد نشان داد که رفتارهای پرریسک هنوز در ساختار بازار رمزارزها نقشی پررنگ دارند.

دلایل فنی و مالی بحران

کارشناسان ChainUp سه عامل اصلی را در این بحران مؤثر می‌دانند:

کاهش نقدینگی در بازارها،
افزایش نرخ بهره جهانی،
وابستگی بالای پلتفرم‌های معاملاتی به وام‌های کوتاه‌مدت رمزارزی.

با افزایش فشار فروش، الگوریتم‌های خودکار صرافی‌ها به‌طور هم‌زمان پوزیشن‌ها را بستند و یک اثر دومینویی شدید ایجاد کردند.

پیامدها و چشم‌انداز آینده

در دو روز نخست پس از رویداد، ارزش کل بازار رمزارزها حدود ۲۵ درصد افت کرد. این کاهش، اعتماد عمومی را به پایداری ساختارهای معاملاتی خدشه‌دار کرد. با این حال، برخی تحلیلگران معتقدند که این اتفاق نوعی پاک‌سازی طبیعی بازار است؛ فرصتی برای حذف پروژه‌های ضعیف و فراهم شدن زمینه‌ی رشد اصولی‌تر در آینده.

جمع‌بندی

«جمعه سیاه کریپتو» بار دیگر نشان داد که حتی در بازاری مبتنی بر فناوری و غیرمتمرکز، احساسات انسانی همچنان بزرگ‌ترین عامل تعیین‌کننده‌اند. حرص، ترس و رفتارهای هیجانی می‌توانند در چند ساعت، میلیاردها دلار سرمایه را از بین ببرند.