در ۲۲ نوامبر ۲۰۲۵ رقابت جهانیِ هوش مصنوعی وارد مرحلهای تازه شد؛ مرحلهای که در آن دیگر «مدلهای بزرگ» تعیینکننده نیستند، بلکه «زیرساختهای عظیم پردازشی» شامل دیتاسنترهای هوشمند، تراشههای پیشرفته و شبکههای داده به موتور اصلی رشد تبدیل شدهاند. کارشناسان معتقدند این تغییر مسیر، آینده صنایع و دولتها را دگرگون خواهد کرد.
در ۲۲ نوامبر ۲۰۲۵، جهان فناوری شاهد نقطهعطف دیگری در مسیر رشد هوش مصنوعی بود. تمرکز بازیگران بزرگ فناوری از توسعه مدلهای عظیم به سمت «زیرساختهای هوش مصنوعی» تغییر کرده است؛ زیرساختی شامل دیتاسنترها، پردازندههای قدرتمند، شبکههای انتقال داده و سیستمهای ذخیرهسازی عظیم. این تغییر رویکرد، آینده رقابت هوش مصنوعی را بهطور کامل دگرگون کرده است.
در سالهای اخیر مدلهای زبانی و چندوجهی بزرگ رشد چشمگیری داشتند، اما اکنون محدودیت اصلی، «قدرت محاسباتی» و «دسترسی به داده» است. شرکتها تلاش میکنند تا شبکههای عظیم پردازشی ایجاد کنند؛ دیتاسنترهای اختصاصی، تراشههای پیشرفته و سیستمهای بهینه خنکسازی، بخش جداییناپذیر نسل جدید AI شده است.
برای آموزش مدلهای جدید، نیاز به صدها میلیون پارامتر و هزاران ساعت پردازش موازی وجود دارد. به همین دلیل، تمرکز شرکتهای فناوری به سمت ساخت زیرساختهایی رفته که میتوانند این حجم پردازش را در کمترین زمان انجام دهند. سرعت آموزش مدلها، کاهش هزینه پردازش و بهبود راندمان انرژی اکنون معیارهای اصلی رقابت شدهاند.
کشورها به دنبال ایجاد پایگاههای داده بومی و امن هستند. داده به منبع قدرت تبدیل شده و دولتها زیرساختهایی ایجاد میکنند تا توان کنترل، پردازش و استفاده از دادههای داخلی را در دست داشته باشند. این رویکرد میتواند شکاف میان کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه را کاهش یا افزایش دهد.
زیرساخت AI در کنار فرصتها، چالشهای مهمی دارد:
دیتاسنترهای هوش مصنوعی مصرف انرژی بسیار بالایی دارند. تأمین انرژی پایدار یکی از چالشهای اصلی سال ۲۰۲۵ است.
هزینه ساخت دیتاسنتر، تجهیزات خنککننده، پردازندههای تخصصی و توسعه پلتفرمهای پردازشی بهشدت افزایش یافته است.
حملات سایبری، ریسک افشای اطلاعات و ضعف قوانین نظارتی، تهدیدهای اصلی در مسیر رشد زیرساخت هوش مصنوعی هستند.
رقابت امروز تنها بر سر «مدل بهتر» نیست؛ بلکه بر سر «زیرساخت بهتر» است. کشورها و شرکتهایی که کنترل دیتاسنترها، داده و پردازش را در دست داشته باشند، آینده هوش مصنوعی را شکل خواهند داد. نوامبر ۲۰۲۵ آغاز دورانی است که در آن زیرساخت، تعیینکننده سرعت و کیفیت پیشرفت هوش مصنوعی خواهد بود.
برای مطالعه مقالات بیشتر به سایت خانه متاورس ایران سر بزنید.