نمایشگاه رسانه‌های صوت و تصویر (ساترا)؛ از آغاز تا دوره سوم

نمایشگاه رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر ایران، که با نام «رصتا» شناخته می‌شود، طی سه سال گذشته به یکی از مهم‌ترین رویدادهای فرهنگی و رسانه‌ای کشور تبدیل شد. این نمایشگاه با هدف معرفی ظرفیت‌های رسانه‌های دیجیتال، تقویت تعامل میان فعالان بخش خصوصی و نهادهای حاکمیتی و فراهم‌کردن بستری برای همکاری‌های نوآورانه در حوزه محتوا و

اندازه متن

نمایشگاه رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر ایران، که با نام «رصتا» شناخته می‌شود، طی سه سال گذشته به یکی از مهم‌ترین رویدادهای فرهنگی و رسانه‌ای کشور تبدیل شد. این نمایشگاه با هدف معرفی ظرفیت‌های رسانه‌های دیجیتال، تقویت تعامل میان فعالان بخش خصوصی و نهادهای حاکمیتی و فراهم‌کردن بستری برای همکاری‌های نوآورانه در حوزه محتوا و فناوری برگزار شد. حضور گسترده پلتفرم‌های داخلی، استارتاپ‌ها، اپراتورهای ارتباطی و شرکت‌های دانش‌بنیان، باعث شد رصتا به‌عنوان نمادی از تحول رسانه‌ای ایران شناخته شود.
اما توقف این نمایشگاه در سال ۱۴۰۴ پرسش‌های فراوانی را برانگیخت و مسیر آینده آن را به ابهام کشاند.

آغاز نمایشگاه رصتا– سال ۱۴۰۱

نخستین دوره نمایشگاه رصتادر اسفند ۱۴۰۱ در محل نمایشگاه بین‌المللی تهران برگزار شد. این رویداد نخستین تلاش جدی ساترا (سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی) برای گردآوردن بازیگران اصلی حوزه رسانه‌های دیجیتال بود.
در این دوره، بیشتر تمرکز بر معرفی چارچوب‌های قانونی ساترا و شناخت متقابل فعالان حوزه رسانه قرار داشت. پلتفرم‌های پخش آنلاین، استارتاپ‌های کوچک و برخی اپراتورها توانستند ظرفیت‌های خود را به نمایش بگذارند. استقبال گسترده نشان داد برگزاری چنین رویدادی چقدر مورد نیاز بوده است.حمیدرضا نوابی به‌عنوان دبیر سه دوره نمایشگاه ساترا نقش مهمی در شکل‌گیری و انسجام این رویداد تخصصی ایفا کرده و با مدیریت او، نمایشگاه به یکی از محافل اصلی هم‌افزایی فعالان صوت و تصویر در کشور تبدیل شده است.

دومین دوره – سال ۱۴۰۲

دومین دوره نمایشگاه رصتا در دی‌ماه ۱۴۰۲ در مصلی امام خمینی (ره) تهران برگزار شد. این دوره از نظر ابعاد و محتوا نسبت به سال قبل توسعه قابل‌توجهی داشت:

  • برگزاری نشست‌های تخصصی و کارگاه‌های آموزشی.
  • اضافه‌شدن بخش جشنواره رصتا برای رقابت آثار تولیدی رسانه‌ها.
  • حضور دانشگاه‌ها، پژوهشگران و فعالان حوزه فناوری.
  • افزایش تنوع پلتفرم‌ها و سکوهای نوآور.

این تغییرات باعث شد رصتا جایگاه خود را به‌عنوان یک رویداد جدی در تقویم فرهنگی و رسانه‌ای تثبیت کند.

سومین دوره – سال ۱۴۰۳

سومین دوره رصتا در شهریور ۱۴۰۳ برگزار شد و نقطه اوج این نمایشگاه به شمار می‌آید. در این دوره، برگزارکنندگان تلاش کردند تجربه‌ای متفاوت برای بازدیدکنندگان ایجاد کنند:

  • حضور بیش از ۱۶۴ غرفه، از جمله ۱۲۴ سکوی دارای مجوز رصتا.
  • افتتاح تالار هوش مصنوعی با مشارکت حدود ۱۲ شرکت داخلی فعال در این حوزه.
  • بخش بین‌الملل برای معرفی رسانه‌های خارجی.
  • ارائه اعتبار خرید به بازدیدکنندگان برای تجربه سرویس‌های رسانه‌ای.
  • توجه ویژه به استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهای نوآور.

این دوره به‌طور گسترده در رسانه‌ها بازتاب یافت و به‌عنوان نمونه‌ای موفق از پیوند فناوری، سرگرمی و محتوای فرهنگی معرفی شد.

شرکت‌ها و پلتفرم‌های مهم حاضر در رصتا

در سه دوره گذشته، بسیاری از شرکت‌ها و پلتفرم‌های مهم حوزه رسانه، ارتباطات و فناوری در رصتاحضور یافتند که برخی از مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از:

  • همراه اول – با ارائه سرویس‌های دیجیتال و زیرساخت‌های ابری در دوره دوم و سوم.
  • ایرانسل – با زیرمجموعه‌هایی مانند «لنز»، «راویتو»، «ریتم»، «سیمبا»، «دانا» و «ویستا مدیا» در دوره اول.
  • نماوا – پلتفرم پخش فیلم و سریال، حاضر در دوره دوم.
  • فیلم‌نت – یکی از پلتفرم‌های مهم VOD در دوره دوم.
  • تماشاخونه – سکوی نمایش خانگی که در دوره دوم معرفی شد.
  • روبیکا – اپلیکیشن چندرسانه‌ای مطرح، حاضر در دوره دوم.
  • صدا و سیما – در دوره سوم با بخش‌های تخصصی از جمله هوش مصنوعی شرکت داشت.
  • استارتاپ‌ها و شرکت‌های هوش مصنوعی – حدود ۱۲ شرکت داخلی فعال در بخش هوش مصنوعی دوره سوم.

اهداف اصلی رصتا

در مجموع، این نمایشگاه اهداف مشخصی را دنبال کرده است:

  • شفاف‌سازی قوانین و مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر.
  • ارتقای تعامل میان بخش خصوصی، استارتاپ‌ها و نهادهای سیاست‌گذار.
  • معرفی ظرفیت‌های فناورانه و نوآورانه در حوزه محتوا.
  • ایجاد فرصت‌های همکاری و سرمایه‌گذاری.
  • گسترش فرهنگ مصرف محتوای بومی و مجاز.

چرا نمایشگاه در سال ۱۴۰۴ برگزار نشد؟

با وجود موفقیت سه دوره گذشته، نمایشگاه رِستا در سال ۱۴۰۴ برگزار نشد. دلایل احتمالی این توقف عبارت‌اند از:

  1. شرایط اقتصادی و محدودیت‌های بودجه‌ای – کاهش منابع مالی و دشواری در تأمین هزینه‌های نمایشگاه.

  2. تغییرات مدیریتی و اختلاف‌نظرها – تغییر در ساختار مدیریتی ساترا و نهادهای مرتبط.

  3. بازنگری در ساختار و اهداف – تمرکز برگزارکنندگان بر طراحی دوره‌ای با کیفیت بالاتر و امکان بین‌المللی‌سازی.

  4. شرایط اجتماعی و فضای عمومی کشور – برخی تحلیلگران معتقدند فضای عمومی کشور نیز در این تصمیم اثرگذار بوده است.

آینده رصتا؛ توقف یا بازطراحی؟

توقف رصتا در سال ۱۴۰۴ بیش از آنکه پایان باشد، می‌تواند فرصتی برای بازنگری و ارتقای سطح کیفی نمایشگاه باشد. اگرچه هنوز تاریخ برگزاری دوره چهارم اعلام نشده است، انتظار می‌رود با تغییراتی بنیادین در ساختار، محتوای علمی و رویکرد بین‌المللی، رصتا در سال‌های آینده دوباره به صحنه بازگردد.

دنبال اخبار بیشتر باشید…

نویسنده سارا محمودخانی
درباره نویسنده سارا محمودخانی